Kính thưa quý thính giả,
Tuần qua chúng ta đã cùng nhau theo dõi xong chương thứ 7 nói về “Nuôi Dưỡng Và Bảo Vệ Các Mối Liên Hệ” của sách “Sức Khỏe Đơn Giản”. Hôm nay chúng tôi mời quý vị cùng bước vào chương 8, với chương đề: “Đừng Lo, Hãy Vui Lên” hay nói một cách khác: “Những Lợi Ích của Lối Sống Lạc Quan Đối Với Sức Khỏe”
Quý thính giả thân mến,
Trong Kinh Thánh, sách Truyền Đạo 9:7-10 có ghi như thế này:
“Hãy ăn bánh vui mừng và uống rượu hớn hở, vì Đức Chúa Trời đã nhận các công việc ngươi... Hãy ở vui vẻ với [người phối ngẫu] mà ngươi yêu dấu... Mọi việc tay ngươi làm, hãy làm hết sức mình, vì dưới mồ mả là nơi ngươi đi đến, chẳng có việc làm, chẳng có mưu kế, chẳng có tri thức hay là sự khôn ngoan.”
Cụm từ “Theo đuổi hạnh phúc” được khắc sâu trong gia tài người Mỹ và có thể cho là phần quan trọng nhất trong phân đoạn khơi dậy tình cảm nhất của Bản Tuyên Ngôn Độc lập nước Mỹ được ghi như sau “Chúng ta cho rằng những chân lý sau đây là hiển nhiên, đó là mọi người sinh ra đều bình đẳng, được Đấng Tạo Hóa ban cho một số quyền không thể tách rời, trong số này có quyền sống, quyền tự do và quyền theo đuổi hạnh phúc”.
Đối với mọi người, thật là rất khó định nghĩa chữ hạnh phúc. Mà hạnh phúc chính xác là gì? Hằng trăm năm về trước, triết gia người Hy Lạp, Aristotle nói như sau: “Hạnh phúc là ý nghĩa và mục đích của cuộc sống, là toàn bộ mục tiêu và cứu cánh của sự hiện hữu của con người”.
Trong những năm gần đây, việc nghiên cứu hạnh phúc, điều gì cản trở hoặc góp phần tạo nên hạnh phúc, đã trở thành một việc có tính khoa học hơn. Một bài báo mang tựa đề “The New Science of Happiness” công bố những khám phá mới nhất của khoa học về sự hạnh phúc, tác giả Claudia Wallis mô tả sự phát triển nhanh chóng của ngành “tâm lý học” hướng người ta đền lối sống “tích cực”. Người lãnh đạo phong trào “tâm lý tích cực” này, tiến sĩ Martin E. P. Seligman, tác giả cuốn sách “Authentic Happiness”, xin tạm dịch là “Niềm Hạnh Phúc Thật” khẳng định trên trang web của mình như sau:
“Đa số người Mỹ cho rằng 'hạnh phúc' là một xúc cảm hưng phấn, như một nụ cười của nữ tài tử điện ảnh hài hước Goldie Hawn của Hollywood, và là sự lạc quan vô tận. Tuy vậy, nhiều người khắp nơi trên khắp thế giới đang xét lại về thái độ khi người ta chúc nhau “một ngày tươi đẹp” và thấy rằng lời chúc rất trống rỗng và thiếu ý tứ. Ngành tâm lý học mới, hướng người ta về lối sống tích cực, hay nói gọn lại là “tâm lý tích cực”, hiện nay được dùng làm phương pháp phổ quát và nghiêm túc nhằm tìm hiểu và xây dựng hạnh phúc tình cảm và dứt khoát không tập chú vào những thú vui buông thả, nông cạn”.
Kính thưa quý thính giả,
Dù được mọi người khao khát và nôn nả theo đuổi, nhưng hạnh phúc là một khái niệm khó giải thích. Thí dụ, nếu chúng ta yêu cầu, một người qua đường mà chúng ta gặp, định nghĩa hạnh phúc là gì thì hầu như chắc chắn bạn sẽ nghe những cụm từ như: “kinh nghiệm thú vui”, “gặp may”, “cảm thấy vui vẻ”, “thích hoặc vui hưởng điều gì đó”, hoặc thậm chí “cảm thấy phước hạnh”. Cụm từ sau cùng thường gắn liền với đức tin, trong đó hạnh phúc là trạng thái ổn định như là niềm vui và kèm theo ý thức biết ơn vì đã nhận được tình yêu của Đức Chúa Trời.
Trước khi tìm cách định nghĩa hạnh phúc cùng những lợi ích đối với sức khỏe, chúng ta hãy tạm dừng trong giây lát để bạn có thể đánh giá mức độ hạnh phúc hiện tại của mình. Bài kiểm tra sau đây dựa trên những ý kiến về hạnh phúc từ nhiều nguồn khác nhau, và sẽ giúp bạn hiểu mình đang hạnh phúc tới mức nào ngay bây giờ.
Kiểm Tra Hạnh Phúc
Hướng Dẫn: Bạn hãy cho điểm từ 0 điểm đến 4 điểm cho từng lời phát biểu dưới đây, để nói lên tình trạng của bạn. Trước khi làm bài kiểm tra, hãy đánh giá chỉ số hạnh phúc hiện tại của bạn (mức hạnh phúc toàn diện hiện tại) theo thang điểm từ 0 tới 100. Sau đó, làm bài kiểm tra dưới đây và cọng điểm lại, so sánh đánh giá của bạn với tổng số điểm đó. Điểm tổng cộng là “chỉ số hạnh phúc” của bạn, tức là mức hạnh phúc hiện tại của bạn, tính theo phần trăm của mức tối đa:
0: Không hề đúng
1: Đôi khi đúng
2: Không quyết định được/Trung lập
3: Thường đúng
4: Luôn luôn đúng
Chúng ta hãy bắt đầu. Hãy cho điểm của chính bạn cho từng lời phát biểu dưới đây:

1. Tôi thích những điều đơn giản thường không tốn kém. _____
   
2. Tôi có khuynh hướng phục hồi tốt sau nghịch cảnh._____
   
3. Tôi không lo lắng về tương lai. _____
   
4. Tôi đặt ra những mục tiêu thực tế và thỏa lòng khi mình đạt được. _____
   
5. Đôi khi tôi quá say sưa với công việc hoặc thú tiêu khiển đến nỗi không biết thì giờ qua đi. ____
   
6. Hầu hết sáng nào tôi cũng thức giấc với thái độ tích cực về ngày mới trước mặt. ____
   
7. Tôi cố gắng học hỏi từ lời phê phán xây dựng. ____
   
8. Tôi thích những sinh hoạt vui vẻ nhưng không bị ghiền về sinh hoạt nào. _____
   
9. Có nhiều tiền, của cải, quyền lực, hoặc uy tín sẽ không làm tôi hạnh phúc hơn. _____
   
10. Tôi tiếp cận những thách thức trong cuộc sống cách lạc quan. _____
    
11. Tôi biết ơn về điều mình đang có, không so sánh mình với ai cả. _____
    
12. Tôi không biết chán nản. _____
    
13. Tôi cảm thấy thỏa lòng về công việc làm của mình. _____
    
14. Tôi không mải mê nghĩ về những chuyện đã qua mà mình không thể thay đổi được. _____
    
15. Tôi không tiêu tiền hoặc mua sắm để cảm thấy hạnh phúc hơn _____
    
16. Tôi cảm thấy biết ơn Đức Chúa Trời về những phước hạnh của Ngài. _____
    
17. Tôi tin rằng vẫn có thể vui ngay giữa nhiều khó khăn. _____
    
18. Tôi không bị thôi thúc tìm kiếm sự tán thưởng hoặc công nhận nỗ lực của mình. _____
    
19. Tôi không nặng lòng hoặc lo ra vì lo lắng tài chánh. _____
    
20. Niềm vui lớn nhất của tôi đến từ việc làm vinh hiển Đức Chúa Trời và tận hưởng mối quan hệ giữa tôi với Ngài. _____
    
21. Tôi có thể ăn mừng thành đạt của người khác, mà không hề thèm muốn hoặc ganh tị. ____
    
22. Tôi tin rằng sự hiện diện của mình, có tạo sự khác biệt trên đời này. _____
    
23. Những lúc hạnh phúc nhất của tôi đều được chia sẻ với bạn bè hoặc gia đình. _____
    
24. Tôi cố gắng xây dựng trên những điểm mạnh của mình thay vì tập chú vào những điểm yếu. _____
    
25. Ý thức về giá trị bản thân của tôi liên quan với việc tôi biết Đức Chúa Trời xem trọng tôi. ____
    

Bây giờ quý vị hãy cộng tất các số điểm quý vị đã cho lại với nhau. Số điểm tổng cộng đó chính là chỉ số hạnh phúc của quý vị ngay bây giờ. Quý vị hãy ghi xuống giấy.
Tổng cộng: Chỉ số hạnh phúc của tôi hôm nay là (cộng số điểm từ câu hỏi 1-25): _____
Ngày tháng: _____/_____/_____
Xin nhắc lại là sau khi nghe xong chương thứ 8 này vào những thứ bảy kế tiếp, có thể bạn muốn quay lại với kiểm tra này và làm lại một lần nữa để so sánh.
Kính thưa quý thính giả,
Hạnh phúc thật bao gồm toàn diện trong mỗi con người.
Chúng ta tin rằng hạnh phúc nâng cao sức khỏe, ảnh hưởng đến từng lãnh vực của cuộc sống: sinh học, tâm lý, xã hội, và tâm linh. Tuy cảm giác hạnh phúc có thể vui trong chốc lát, nhưng những cảm giác như vậy không thể tránh khỏi bị suy giảm khi hoàn cảnh sản sinh ra chúng bị thay đổi. Nói cách khác, thứ “hạnh phúc” mà nhiều người khao khát, giống như cánh bướm có thể đôi lúc chập chờn trong khi họ điên cuồng rượt đuổi ngang cánh đồng gọi là cuộc đời. Nhiều người có thể chẳng bao giờ bắt được, còn những ai bắt được thì thường khám phá ra rằng theo đuổi hạnh phúc lại thú vị hơn là bắt được hạnh phúc.
Ngược lại, hạnh phúc thật, là thứ hạnh phúc tạo nên thay đổi dài lâu trong đời sống chúng ta, không phải là thứ tình cảm mình có được do kết quả của hoàn cảnh diễn ra bên ngoài chúng ta. Ngược lại, như từ điển của Webster định nghĩa, hạnh phúc là “trạng thái khỏe mạnh và thỏa lòng”.
Đối với người có đức tin, hạnh phúc liên quan trực tiếp với việc kinh nghiệm được ân sủng Đức Chúa Trời qua nhiều cách biểu lộ khác nhau. Những người như vậy học biết rằng bí quyết hạnh phúc không phải là theo đuổi, mà là để cho niềm vui siêu việt, siêu nhiên chiếm ngự lòng mình, liên kết với sự thỏa lòng, thanh thản, và biết ơn. Chúng ta sẽ quay lại những điểm này khi đề cập các yếu tố thuộc linh của hạnh phúc.
Tuần sau chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cách sâu sắc hơn về đề tài hạnh phúc này. Hạnh phúc có lợi ích ra sao cho thân thể của chúng ta? Thái độ nào nâng cao hạnh phúc? Các yếu tố xã hội nào ảnh hưởng đến hạnh phúc? Xin kính mời quý thính giả nhớ đón nghe. Thân chào quý vị và các bạn.